Struktura dochodów gmin cz. II

Ze względu na specyficzny charakter oraz zasady ustalania i wpływu do gmin poszczególnych rodzajów dochodów, rozdz. 2 powoływanej ustawy poświęcony jest „dochodom gmin”, rozdz. 3 „subwencjom i dotacjom dla gmin”, natomiast rozdz. 4 „warunkom zaciągania pożyczek i kredytów oraz emisji papierów wartościowych przez gminy”. Ustawa Konstytucyjna z dnia 17 października 1992 r. (Dz.U. Nr 84, poz. 426) stanowi w art. 73 ust. 1, że: „Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są dochody własne tych jednostek, subwencje i dotacje”. Tym samym wraca niejako problem interpretacji i definicji pojęcia „dochody własne gmin”.

Z powoływanego przepisu Ustawy Konstytucyjnej wynika szerokie pojmowanie pojęcia dochodów własnych gminy. W tym ujęciu, za dochody własne gmin należałoby uważać wszystkie dochody przekazane gminom, które nie są subwencjami i dotacjami. W tej kategorii znalazłyby się wówczas tak różne dochody, jak np. podatki i opłaty lokalne, które zresztą też są bardzo zróżnicowane, udziały w podatkach państwowych, kredyty itp. Takie formalne, szerokie podejście do kategorii dochodów własnych gmin możemy nazwać dochodami własnymi sensu largo.

Merytorycznie natomiast, stawianie na jednej płaszczyźnie podatków i opłat lokalnych, dochodów z opłaty skarbowej i udziałów w podatku dochodowym od osób prawnych jest mało zasadne. Dlatego proponujemy, aby merytorycznie do kategorii dochodów własnych gmin zaliczyć te dochody, w zakresie których możemy dopatrywać się władztwa podatkowego (władztwa publicznego) gminy lub które pochodzą ze źródeł będących własnością gminy. Dochody takie będziemy nazywać dochodami własnymi sensu stricto.