Częściowa decentralizacja gospodarki

Na tym etapie rozwojowym nastąpiło pewne wzbogacenie struktury podmio-towej gospodarki, ponieważ do prowadzenia działalności gospodarczej zostały dopuszczone podmioty prywatne. Mogły one, po uzyskaniu zezwolenia lub koncesji, prowadzić działalność gospodarczą w wyznaczonych przez państwo dziedzinach, lecz głównie w oparciu o pracę własną i członków rodziny, bądź prrzy niewielkim zatrudnieniu siły najemnej. Działalność jednostek gospodarki nieuspołecznionej była objęta nie tylko licznymi zakazami i reglamentacją, lecz także narzuconymi rygorami gospodarki finansowej. Odnosiły się one do obowiązku stosowania bezgotówkowych form rozliczeń pieniężnych, posiadania rachunku bankowego, kształtowania kosztów, przychodów i wyników na poziomie wyznaczonym przez normy prawa podatkowgo, celnego, ubezpieczeniowego i kredytowego. Podstawową formą normatywizacji ich gospodarki finansowej była jednak księgowość handlowa i podatkowa.

Częściowa decentralizacja gospodarki wyrażała się przede wszystkim w tym, że poszerzono samodzielność gospodarczą przedsiębiorstw państwowych i spółdzielni. Była ona jednak nadal bardzo odległa od pełnej samodzielności. Nie obejmowała bowiem możliwości wyboru dziedzin działalności (z wyjątkiem tzw. działalności ubocznej). Zmieniła się natomiast sytuacja, gdzy idzie o kształtowanie rozmiarów działalności. Wynikały one co prawda nadal z ustaleń planowych, lecz częściowo także z sygnałów rynkowych. Przedsiębiorstwa nie miały jednak samodzielności w zakresie zaopatrzenia i zbytu, ustalania cen i opłat, wykorzystywania przychodów i wyników, pokrywania strat itp. Mimo tego kształt normatywny systemu finansowego przedsiębiorstw był inny niż w modelu gospodarki scentralizowanej. Wynikało to z kilku przyczyn.

Leave a Reply