Przygotowania do harmonizacji podatków

Uznano przy tym, że harmonizacja nie może ograniczać się tylko do podatków pośrednich, lecz powinna objąć także pozostałe człony systemu podatkowego, tj. podatki bezpośrednie (dochodowe i majątkowe). Przedmiotem harmonizacji miała stać się przede wszystkim konstrukcja podatków, której zbliżenie czyniłoby zadość potrzebom integracji gospodarczej.

Przygotowania do harmonizacji podatków objęły jednak początkowo tylko podatki od obrotu, a zwłaszcza podatek od wartości dodanej. W tym zakresie powstało wiele projektów rozwiązań, których realizacja napotykała jednak na trudności, mimo ustalania kolejnych terminów przez Radę (patrz szerzej A. Komar, Systemy podatkowe krajów Wspólnot Europejskich, Warszawa 1989).W wyniku licznych dyrektyw Rady (patrz szerzej H. Litwińczuk)w 1992 r. nastąpiło ujednolicenie wszystkich elementów podatku od wartości dodanej.

W 1986 r. Jednolity Akt Europejski zmienił dotychczasowe brzmienie art. 99 Traktatu Rzymskiego. Uznano bowiem, że pewien etap prac został już osiągnięty, chociaż rezultaty harmonizacji przepisów podatkowych były wręcz znikome. Dotyczy to przede wszystkim podatków bezpośrednich, w tym podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku majątkowego. Nie udało się też zrealizować założeń Komisji zawartych w tzw. Białej Księdze z 1985 r. (patrz szerzej A. Komar, Rola harmonizacji podatków w kształtowaniu integracji gospodarczej, (w:) System podatkowy, red. C. Kosikowski i T. Dębowska-Romanowska, Łódź 1992).Pewne dyrektywy Rady z lat 1990-1992 (patrz H. Litwińczuk)zmierzają ku harmonizacji przepisów o podatkach bezpośrednich. Traktat z Maastricht nie wniósł jednak w tej kwestii nic nowego, powtarzając w art. 99 stanowisko zajęte wcześniej w Jednolitym Akcie Europejskim. Harmonizacja nie objęła też prawa zobowiązań i postępowania podatkowego.