Czego wymaga rozstrzygnięcie sprawy podatkowej?

Ma ono na celu realizację tych zamierzeń, które ustawodawca chce osiągnąć przez prawo materialne. Według tej koncepcji do postępowania podatkowego należy zaliczyć zarówno postępowanie ustalające, jak i postępowanie w zakresie dobrowolnego wykonywania zobowiązań podatkowych. Postępowanie to obejmuje dwie instancje.

Wąskie ujęcie postępowania podatkowego oznacza, że jest to regulowany przepisami prawa ciąg czynności podejmowanych przez organy podatkowe, podat-ników i innych uczestników postępowania, w celu ustalenia istnienia obowiązku podatkowego i konkretyzacji zobowiązania podatkowego. Ograniczenie polega na tym, że celem tak rozumianego postępowania jest rozstrzygnięcie sprawy podatkowej poprzez wydanie decyzji administracyjnej. Rozstrzygnięcie sprawy podatkowej wymaga ustalenia dwóch stanów: ustawowego stanu faktycznego określonego w normach prawnych regulujących poszczególne rodzaje podatków i stanu rzeczywistego występującego u konkretnego podatnika. Zestawiając stan rzeczywisty z podatkowo-prawnym stanem faktycznym szuka się odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu stan rzeczywisty zawiera ustawowe znamiona podatkowo-prawnego stanu faktycznego i na tej podstawie dokonuje się rozstrzygnięcia sprawy podatkowej.

Rozróżnienie postępowania podatkowego w szerokim i wąskim znaczeniu ma istotne znaczenie praktyczne. Postępowanie podatkowe sensu stricto ma swe podstawy prawne w przepisach k.p.a., rozpoczyna się formalnym wszczęciem postępowania, przebiega według reguł ustalonych w k.p.a. i kończy się wydaniem decyzji administracyjnej, która może mieć różne kierunki rozstrzygnięć. Natomiast postępowanie podatkowe w szerokim znaczeniu jest to całokształt czynności prawnych i faktycznych podej mowanych przez organy podatkowe, organy kontroli, podatnika i innych uczestników postępowania, na podstawie różnych przepisów prawnych (nie tylko przepisów k.p.a.) i zmierzających do ustalenia istnienia obowiązku podatkowego, konkretyzacji zobowiązania podatkowego i dobrowolnej jego realizacji.