Parytet waluty. Kursy walut obcych

W systemie waluty opartej na złocie wykształciła się praktyka ustalania tzw. parytetu walutowego, oznaczającego ustawowo ustaloną i ogłoszoną ilość czystego złota (w gramach) zawartą w jednostce pieniężnej danego państwa. Przy istnieniu pełnej wymienialności waluty parytet złota był faktyczną ceną złota. Zmiana parytetu polegająca na zmniejszeniu ilości złota w jednostce pieniężnej stanowiła o dewaluacji waluty, natomiast zwiększenie było rewaluacją waluty.

Parytet waluty opartej na złocie utrzymywał się dość długo, mimo licznych kryzysów pieniężnych, które rozpoczęły się po zakończeniu I wojny światowej. Zapanowała bowiem era pieniądza papierowego, który tylko w uznanych przez państwo operacjach handlu zagranicznego był wymienialny na złoto lub obce środki płatnicze. W okresie wielkiego kryzysu gospodarczego lat trzydziestych XX w. wartość jednostek pieniężnych w stosunku do złota spadała. Po zakończeniu II wojny światowej postanowiono reaktywować parytet walutowy oparty na złocie. W wyniku konferencji w Bretton Woods w 1944 r. powstały dwa banki światowe: Międzynarodowy Fundusz Walutowy oraz Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju Gospodarczego. Zadaniem MFW była m. in. stabilizacja pieniądza w skali międzynarodowej. Państwa przystępujące do MFW (były wśród nich m. in. Polska, Czechosłowacja, Jugosławia) zobowiązywały się ustalić parytety swoich walut w stosunku do złota względnie do dolara USA oraz dążyć do utrzymania stałości tego kursu i uchylić wzajemne utrudnienia płatnicze.