Podmioty gospodarcze oraz ich gospodarka finansowa

Na oznaczenie osoby lub jednostki organizacyjnej prowadzącej działalność gospodarczą w sposób zawodowy i w celach zarobkowych używa się wiele określeń. Do najstarszych z nich należą pojęcia „kupca” i „przedsiębiorcy” lub „przedsiębiorstwa”. Pojęć tych używano zarówno w znaczeniu potocznym, jak i normatywnym. Z czasem słownictwo to uległo dalszemu wzbogaceniu, a nowe terminy zaczęły wypierać określenia wcześniejsze. Taka jest m.in. historia zwrotu „podmiot gospodarczy”, który w Polsce pojawił się nie tylko w języku potocznym, lecz został użyty normatywnie.

Pojęcie podmiotu gospodarczego wprowadziła ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 41, poz¦ 324 zpóźn. zm.). Przyjęto w niej, że podmiot gospodarczy jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Ta zaś jest działalnością wytwórczą, budowlaną, handlową i usługową, prowadzoną w celach zarobkowych i na własny rachunek podmiotu prowadzącego taką działalność. Wprowadzone przez ustawę pojęcie podmiotu gospodarczego nie jest doskonałe. Akcentuje ono bowiem głównie cechę prowadzenia działalności, co może sugerować, iż podmiotem gospodarczym nie jest w sensie prawnym właściciel środków produkcji organizujący działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa (np. Skarb Państwa tworzący przedsiębiorstwo, członkowie spółdzielni tworzący spółdzielnię, udziałowcy lub akcjonariusze tworzący spółkę handlową itd.). Funkcjonalne określenie istoty działalności gospodarczej sprawia zaś wrażenie, że ustawodawca pragnął ująć zakres działalności gospodarczej węziej niż to wynika z jej strony ekonomicznej.