Najważniejsze przestępstwa celne

Do najważniejszych przestępstw celnych można zaliczyć: narażenie Skarbu Państwa na uszczuplenie cła poprzez niespełnienie obowiązku celnego (tzw. przemyt celny), albo przez wprowadzenie organu celnego w błąd (tzw. oszustwo celne), które są integralnymi składnikami przestępstwa złożonego, umyślne paserstwo celne (tj. nabywanie, przechowywanie, przewożenie lub pomoc w zbyciu towaru), w przypadku przemytu lub oszustwa celnego zmiana celu, przeznaczenia lub niezachowania innego warunku, pod jakim towar zwolniono od ograniczeń przywozu lub wywozu i inn. Do najważniejszych wykroczeń celnych należą przykładowo czyny wymienione wyżej jako przestępstwa celne, w których wartość towaru lub uszczuplenie należności celnych nie przekracza 5 000 000 zł. (z,ob. E. Prusak, W. Swida, Prawo karne skarbowe, Warszawa 1989, s. 73-76).

W części II ustawa karna skarbowa określa zasady postępowania karnego skarbowego. Są one specyficzne w stosunku do kodeksu postępowania karnego, który ma tu wyłącznie posiłkowe zastosowanie. Jedynie postępowanie karne skarbowe przed sądem toczy się na zasadach k.p.k.

Organami właściwymi do wszczynania i prowadzenia postępowania karnego skarbowego w sprawach celnych są określone przez Ministra Współpracy Gospodarczej z Zagranicą urzędy celne, zaś organem odwoławczym jest Główny Urząd Ceł (jest to oczywisty skrót myślowy ustawodawcy, gdyż chodzi o uprawnienia dyrektora urzędu celnego i Prezesa Głównego Urzędu Ceł – którzy są organami celnymi w myśl Prawa celnego). W pewnych jednak sytuacjach w postępowaniu w sprawach przestępstw celnych właściwe są sądy powszechne.

Chodzi tu o takie sytuacje, jak: istnienie wątpliwości co do poczytalności oskarżonego lub jeśli zachodzi potrzeba zastosowania wobec niego określonych środków zabezpieczających gdy czyn wyczerpuje jednocześnie znamiona przestę-pstwa określonego w przepisach innej ustawy karnej, a prokurator przejął do swego prowadzenia również sprawę o przestępstwo celne jeśli Główny Urząd Ceł przekaże sprawę ze względu na jej szczególne okoliczności do postępowania sądowego w razie nadzwyczajnego zaostrzenia kary z art. 24-26 u.k.s. w razie żądania skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego, na podstawie art. 208 u.k.s.