Struktura dochodów gmin

Dochody gmin możemy klasyfikować według różnych kryteriów. Z punktu widzenia podmiotowego oraz miejsca wpływu możemy wyróżnić dochody budżetowe gmin oraz dochody innych jednostek komunalnych, posiadających odmienną od gminy osobowość prawną i własny majątek. Dla uproszczenia rozważań, w dalszej części pracy zajmiemy się wyłącznie dochodami budżetowymi gmin.

W zależności od stałości i stabilności wpływów do budżetu, dochody te możemy podzielić na zwyczajne (np. podatki i opłaty lokalne) oraz nadzwyczajne (np. kredyty, emisja obligacji, spadki, zapisy i darowizny itp.).

Z punktu widzenia usytuowania źródeł dochodów można je podzielić na wewnętrzne (np. podatki i opłaty z terenu gminy) i pochodzące „z zewnątrz”, czyli zewnętrzne (np. subwencje, kredyty itp.).

Do niedawna najczęściej spotykanym w literaturze i przepisach prawa po-działem dochodów gmin było rozróżnienie dochodów własnych i pozostałych dochodów. Przy tym dochody własne nauka próbowała definiować w bardzo różny sposób. Można więc spotkać poglądy, że dochody własne to dochody, w których kształtowaniu gmina ma szczególne uprawnienia, inny pogląd głosi, że dochody własne to te, które zostały przekazane gminie ustawami do administrowania na stałe.

Wydawać by się mogło na tle obowiązujących przepisów, odnoszących się do dochodów gmin, że podział na dochody własne i pozostałe stracił swoje znaczenie. Zarówno bowiem ustawa z dnia 1990 r. o samorządzie terytorialnym, jak i ustawa z 10 grudnia 1993 r. o finansowaniu gmin, poza wyliczeniem różnych źródeł dochodów, wyróżniają dochody, które „są dochodami gmin” i te, które „mogą być dochodami gmin” lub „są także” dochodami gmin.