KONTROLA WSTĘPNA I BIEŻĄCA

Kontrola wstępna ma charakter prewencyjny i jej celem jest zapobieżenie przyszłym, potencjalnym odstępstwom od przyjętych założeń [Bittel, 1994, s. 184], Ma ona stwierdzić przed podjęciem działania, czy zaplanowane zostały wszystkie potrzebne zasoby: ludzkie, rzeczowe i finansowe oraz czy w momencie rozpoczęcia realizacji zadań będą one dostępne w odpowiedniej ilości, rodzaju i jakości. Przykładowo, kontrola zapasów materiałów w MEBLEX-ie polegała na ustaleniu ich aktualnej wielkości, przyszłego zapotrzebowania i sposobu ich otrzymywania oraz magazynowania. Plany wskazywały także na potrzebę nowych inwestycji rzeczowych, rozszerzenie prac badawczo-rozwojowych, zwiększenie zatrudnienia itp. To z kolei musiało podlegać ocenie z punktu widzenia możliwości finansowych oraz wpływu podejmowanych decyzji na poziom wydatków.

Kontrola bieżąca jest stosowana wraz z postępowaniem realizacji zaplanowanych zadań. Jej celem jest wykrywanie odchyleń od założonej normy i umożliwienie dokonania korekt przed zakończeniem całej sekwencji działań [Webber, 1984, s. 299], Najprostszym przykładem idei kontroli bieżącej może być sprawdzanie napisanego tekstu na monitorze komputera przed jego wydrukowaniem. Cechą charakterystyczną kontroli bieżącej w spółce MEBLEX jest niezależność terminów jej dokonywania od długości okresów planistycznych oraz włączanie w jej procedurę informacji o zmianach w otoczeniu organizacji i ich tempie. Zadaniem kontroli sterującej staje się zatem nie tylko przygotowanie korekt w coraz bardziej rozbudowanym systemie planów całego przedsiębiorstwa, ale także informacyjne zasilanie bieżących decyzji finansowych, produkcyjnych, handlowych, personalnych i organizacyjnych.