W ujęciu klasycznym rozróżnia się cła fiskalne i ekonomiczne. Pierwsze są wprowadzane dla dostarczania dochodów budżetowi, drugie w celu oddziaływania ekonomicznego na podmioty gospodarcze, dla wywołania pożądanych przez państwo reakcji tych podmiotów. Celem może tu więc być np. ochrona produkcji krajowej, ochrona rynku wewnętrznego, zahamowanie napływu do kraju określonych towarów (jeśli nie stosuje się tu skutecznej reglamentacji administracyjnej) itp.
Współcześnie rozróżnianie ceł fiskalnych i ekonomicznych nie wydaje się zasadne. Każde cło wprowadzone głównie w celu dostarczania dochodów budżetowi państwa wpływa bowiem na procesy ekonomiczne. Czasami, jak np. w przypadku ceł na samochody sprowadzane do Polski, zakładany cel fiskalny nie zostaje zrealizowany, ajako główne jawią się negatywne skutki uboczne. Z drugiej natomiast strony cła ekonomiczne zawsze przynoszą określone dochody budżetowi państwa, tym poważniejsze, im ekonomiczna funkcja cła zostanie lepiej zrealizowana.
Ważnym i aktualnym jest natomiast ciągle podział ceł na eksportowe i importowe, tzn. obciążające eksport bądź import towarów i usług. Wprawdzie w Polsce cła eksportowe w zasadzie obecnie nie występują, istnieje jednak wiele krajów we współczesnym świecie, w których cła te mają szerokie zastosowanie (szerzej piszemy o tym w p. 3.).
Jeżeli cło ma za zadanie uniemożliwienie przywozu lub wywozu określonych towarów nazywa się je zaporowym lub prohibicyjnym jeżeli dany kraj stosuje na towary sprzedawane do innego kraju lub zakupowane w nim specjalnecła (albo na zasadzie wzajemności, albo jako instrument tzw. wojny ekonomicznej) wówczas mówimy o cłach retorsyjnych.
Współcześnie, w związku z rozwiniętą konkurencją międzynarodową może wystąpić potrzeba ochrony własnej produkcji, bądź własnego rynku przez poszczególne kraje. Formy takiej ochrony celnej mogą być różnorodne. Polskie ustawodawstwo przewiduje w tym zakresie dwa rodzaje ceł: cła antydumpingowe i specjalne.
Obowiązująca ustawa z 28 grudnia 1989 r. Prawo celne (Dz.U. Nr 75, poz. 445 z późn. zm.) stanowi, iż na towary sprowadzane na polski obszar celny po cenach dumpingowych mogą być wprowadzane dodatkowo da antydumpingowe, w wysokości ustalonej różnicy między wartością normalną, a ceną eksportową Jeśli następstwem importu po cenie antydumpingowej jest wyrządzenie lub groźba wyrządzenia rzeczywistej szkody przemysłowi krajowemu, bądź też istotne opóźnienie powstania odpowiedniego przemysłu krajowego. Przy tym za cenę dumpingową uważa się cenę ¦ niższą od normalnej wartości podobnego towaru.
Wszczęcie postępowania następuje na pisemny wniosek podmiotu występującego w imieniu przemysłu krajowego, złożony Ministrowi Współpracy Gospodarczej z Zagranicą. Zasady te mają odpowiednie zastosowanie w przypadku wprowadzenia do obrotu na polskim obszarze celnym towaru subwencjonowanego przez rząd państwa pochodzenia.
W przypadku przywozu towarów na polski obszar celny w tak zwiększonej ilości i na takich warunkach, że przywóz ten powoduje lub może powodować poważne szkody dla interesów gospo-darczych krajowych producentów wytwarzających podobne towary lub towary bezpośrednio konku-rujące, Ministerstwo Współpracy Gospodarczej z Zagranicą może wprowadzić, na okres nie przekraczający jednego roku, dodatkową opłatę specjalną (cło specjalne).
Leave a reply