Gospodarka sterowana dyrektywnie

Na tej podstawie można byłoby sądzić, że interesy stron aktywnych czynności bankowych są tak przejrzyste, że nie budzą wątpliwości co do tego, że same czynności należą do prywatno-prawnych i nie powinny interesować osób trzecich. Jest to złudne. Kreacja pieniądza bankowego jest przecież także emisją pieniądza, natomiast jej rozmiary nie są obojętne dla funkcjonowania gospodarki jako całości. Stąd też wywodzą się określone powinności państwa wobec gospodarki, w tym do

gospodarki pieniężnej. Państwo tworzy politykę pieniężno-kredytową, zobowiązu- jąc do jej realizacji wszystkie banki i powierzając bankowi centralnemu wypełnienie specjalnej roli w zakresie kształtowania i nadzorowania działalności systemu bankowego. Formy polityki pieniężno-kredytowej zależą od typu gospodarki.

W warunkach gospodarki sterowanej dyrektywnie banki stają się realizatorami polityki pieniężno-kredytowej państwa. Rozmiary kreacji pieniądza bankowego określa wówczas plan kredytowy. Banki udzielają pożyczek i kredytów według prawodawstwa, które ustala uprawnienia do zaciągania pożyczki lub kredytu bankowgo, a niekiedy nawet ustala obowiązek finansowania danego rodzaju działalności kredytem bankowym, co jest równoznaczne z obowiązkiem banku do jego udzielenia. W związku z tym procedura kredytowania i realizacji stosunku kredytowego jest w większym stopniu realizacją uprawnień i obowiązków prawno-finansowych niż cywilno-prawną realizacją stosunku prawnego pożyczki lub kredytu bankowego. Bank wypełnia również istotne funkcje kontrolne wobec kredytobiorców.