Planowanie operacyjne

Planowanie operacyjne dawniej określano również mianem krótkookresowego, a planowanie strategiczne traktowano jako długookresowe. Obecnie nazw tych już się nie stosuje, przede wszystkim dlatego, iż zrównanie pojęć: „długookre- sowę” i „strategiczne” okazało się mylące [Steinmann. Schreyogg. 1995, s. 108], Piany strategiczne mogą dotyczyć krótkiego okresu, nie nabierając bynajmniej charakteru operacyjnego. Wystarczy pomyśleć tylko o nabyciu niespodziewanie zaoferowanego udziału w innym przedsiębiorstwie lub o nagłej zmianie przeznaczenia zasobów w celu pokonania nagiego kryzysu w firmie. Dlatego też warto wprowadzić także podział planów ze względu na horyzont planowania.

To kryterium pozwala wyróżnić plany długo-, średnio- i krótkookresowe. Plany długookresowe dotyczą działań rozwojowych przedsiębiorstw, sposobów zdobycia przez firmę pozycji konkurencyjnej, utrwalenia pozycji na rynku, wzrostu wartości majątku, rozwoju profilu, charakteru działania itp. Dlatego plany te sporządzane są na kilka lub kilkanaście lat. Muszą zatem być uzupełnione planami średnio- i krótkookresowymi. W planach takich łatwiej można uwzględnić kierunki zmian w otoczeniu, zadania operacyjne stojące przed firmą, posunięcia konkurencji czy też wymogi produktowe rynku.

Na przykład w pianie krótkookresowym wielkość produkcji jest wyznaczana m.in. przez moce produkcyjne, tj. górny pułap możliwości wytwórczych przy spełnieniu wszystkich pozostałych warunków (zaopatrzenia w materiały, energię, narzędzia, zapewnienia obsady pracowników ild.). Natomiast planem długookresowym będzie ustalenie możliwości rozbudowania zdolności wytwórczych i określenie etapów wdrożenia inwestycji w życie.

Podsumowując rozważania dotyczące planowania i planów należy stwierdzić, że mamy tu do czynienia z jednością w różnorodności. Planowanie działań jednej firmy łączy w sobie zarówno strategię, jak i horyzont czasu, konsoliduje podmioty uczestniczące w planowaniu z przedmiotem planu itd. Planowanie czeka na ludzi, którzy podjęliby trud stworzenia teorii w zgodzie z aspiracjami i warunkami skomplikowanego świata zdarzeń, zjawisk i wizji, oraz takich pragmatyków, którzy eliminowaliby w działaniu swoich firm główne przyczyny niepowodzeń planowania.