RODZAJE KONTROLI

Każda kontrola polega na dokonaniu oceny. W znaczeniu encyklopedycznym ocena oznacza sąd wartościujący, zawierający aprobatę (lub nie) jakiegoś stanu rzeczy (dobre, złe) i może mieć charakter względny z uwagi na wpływ emocji, przeżyć i sytuacji oceniającego [Encyklopedia popularna PWN, 1988, s. 532], W teorii i praktyce kontroli jednym z kluczowych problemów są kryteria ocen i wyodrębnione na ich bazie rodzaje kontroli.

Kryteria ocen kontrolnych powinny obejmować pełną wiązkę celów, realizowanych przez działalność będącą przedmiotem kontroli. Dość często jednak kontrolujący dokonują ocen przez pryzmat kryteriów formalnych, tj. zgodności realizacji zadań z przepisami, poleceniami itp., co niewątpliwie przyczynia się do spłycenia oceny i nie pozwala na głębsze wniknięcie w działanie.

Najlepiej jest, gdy działania kontrolne mogą być skoncentrowane na ocenie różnych zasobów organizacji. Taki podział działań kontrolnych prowadzonych przez organizacje jest jedną z wielu możliwych ich klasyfikacji. Kontrola jest także opisywana przez podmiot i przedmiot kontroli, cechy organizacyjne, usytuowanie organu kontroli, miejsce zajmowane przez kontrolę w czasie trwania procesu, jego zakres, tryb oraz charakter. Poza tym kontrola analizowana jest według zasady systemu celów lub punktów zastosowania. Systematyzację kryteriów oraz rodzajów kontroli zamieszczono w tabeli 5.1.

Lista rodzajów kontroli jest imponująca, choć coraz częściej używa się w praktyce kontroli zasobów organizacji: finansowych, rzeczowych, społecznych oraz informacyjnych (zob. rysunek 5.5)

Kontrola zasobów rzeczowych w omawianej spółce MEBLEX swoim zakresem obejmuje analizę, ocenę i podejmowanie działań korygujących w ramach procesu zarządzania zapasami (materiałów, produkcji nie zakori-