Subwencje i dotacje dla gmin są to środki finansowe przekazywane w zasadzie bezzwrotnie z budżetu państwa lub funduszów pozabudżetowych na finansowanie (dofinansowanie) zadań samorządu terytorialnego.
Należy zwrócić uwagę, że różnice między pojęciem subwencji i dotacji są z reguły sprawą umowną, pochodną regulacji ustawowych, w
Read more
1)W świetle art. 5, ust. 1 i 2 ustawy z 15 lutego 1989 r. – Prawo dewizowe, wszystkie osoby krajowe mają obowiązek niezwłocznego sprowadzania do kraju znajdujących się za granicą wartości dewizowych, będących własnością tych osób. W tym samym celu podmioty gospodarcze zobowiązane są do pobierania należności pieniężnych z zagranicy nie później, niż w terminach ich wymagalności i niezwłocznego sprowadzania ich do kraju.
Read more
Przedsiębiorstwa państwowe prywatyzowane w drodze likwidacji mogą dokonać sprzedaży przedsiębiorstwa lub jego części, bądź też wniesienia przedsiębiorstwa lub jego części do spółki albo oddać na czas oznaczony do odpłatnego korzystania majątek przedsiębiorstwa innym podmiotom. W tym ostatnim przypadku oddanie mienia następuje na podstawie umowy zawartej w imieniu Skarbu Państwa przez organ założycielski. W umowie strony mogą postanowić, że po upływie czasu, na który została zawarta, korzystający ma prawo zakupić mienie, z którego korzysta. Przy określeniu ceny kupna uwzględnia się wartość dotychczasowych świadczeń z tytułu odpłatnego korzystania z mienia. Mamy tutaj do czynienia z zastosowaniem urnowy leasingu, która jako specyficzna forma obrotu dobrami inwestycyjnymi pojawiła się w USA w 1952 r.
Read more
Oddziaływanie na majątek podmiotów gospodarczych przy użyciu konstrukcji funduszy celowych i konstrukcji zbliżonych. Składniki majątkowe wydzielone organizacyjnie do prowadzenia działalności gospodarczej podlegają ewidencji księgowej. Ujmuje się w niej rodzaje środków oraz ich wartości brutto i netto (po umorzeniu), a także aktualizowane wyceny. Wymóg prowadzenia takiej ewidencji odnosi się nie tylko do podmiotów objętych przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Dotyczy on także podmiotów gospodarczych objętych obowiązkiem prowadzenia rachunkowości na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 stycznia 1991 r.
Read more
Bardzo liczne ulgi i zwolnienia od opłaty skarbowej zostały przewidziane w powołanym rozporządzeniu w sprawie opłaty skarbowej. Występują one w zasadzie przy każdym rodzaju czynności objętych opłatą. Są to przede wszystkim zwolnienia o charakterze przedmiotowym. Duże znaczenie praktyczne mają zwolnienia od opłaty skarbowej niektórych umów cywilnoprawnych. Np. zwolnione są od opłaty umowy sprzedaży rzeczy ruchomych, jeżli wartość rynkowa przedmiotu transakcji nie przekracza 500 tys. zł. Tak samo jest z umowami komisu, jeżeli wartość rzeczy oddanych komisantowi do sprzedaży lub cena zapłacona przez komisanta nie przekracza tej kwoty. Bardzo popularne umowy pożyczki są zwolnione od 2% opłaty skarbowej, jeżeli łączna kwota lub wartość tych pożyczek udzielonych tej samej osobie nie przekracza w ciągu roku 1 min zł. Natomiast nie podlegają opłacie skarbowej pożyczki zawierane pomiędzy osobami z najbliższej rodziny (tzw. I grupa podatkowa w podatku od spadków i darowizn) – do wysokości kwoty wolnej od podatku od spadków i darowizn. Kwota wolna dla I grupy podatkowej wynosi 39.755 tys. zł.
Read more
Unormowanie ustroju pieniężnego danego państwa wymaga przede wszystkim określenia jednostki pieniężnej oraz jej podziału na jednostki niższego rzędu. Pieniądz gotówkowy występuje w formie różnego rodzaju znaków pieniężnych. Mogą one mieć formę odcinków papierowych lub monet. Prawo ustroju pieniężnego powinno zatem określać zasady i kompetencje tworzenia znaków pieniężnych, a także ich wycofywania, wymiany wskutek zużycia lub wprowadzenia do
Read more
W postępowaniu podatkowym występują różne podmioty. Prowadzi postę-powanie organ podatkowy lub inny organ, który wykonuje funkcje organu podat-kowego. Przepisy prawne określają właściwość rzeczową, miejscową, czasową i instancyjną organów podatkowych, o czym była mowa wcześniej. Przewidują także (przepisy k.p.a.) instytucję wyłączenia pracownika oraz organu (art. 24-27ak.p.a.).
Read more
Rodzaje i zasady nadzoru nad gospodarką finansową gmin. Formy pośrednie między nadzorem i kontrolą. Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna. Regionalne izby obrachunkowe.
Pojęcia kontroli i nadzoru pochodzą z nauk o organizacji i zarządzaniu. Kontrolą nazywamy czynności (funkcje) organu, polegające na porównywaniu stanu faktycznego z tzw. wyznaczeniami, tj. stanem pożądanym. Z reguły kontrola ogranicza się do sprawdzenia istniejącego stanu oraz przekazania stosownych wyników, wraz z wypływającymi stąd wnioskami organowi wyższego stopnia. Czasami organy kontroli mają prawo wydawać zalecenia jednostce kontrolowanej.
Read more
Obrotem dewizowym jest zawarcie umowy lub dokonanie innej czynności prawnej prowadzącej do uzyskania tytułu własności wartości dewizowych albo do przeniesienia zobowiązania lub wierzytelności, których przedmiotem sa wartości dewizowe, a także wywóz za granicę lub przywóz z zagranicy tych wartości – zob. R. Pyzel, Reglamentacja dewizowa, Warszawa 1991, s. 13.
Należy tu zaznaczyć, że za obrót dewizowy przepisy uznają nie tylko zawarcie umowy ostatecznej, lecz także zawarcie umowy przedwstępnej, ofertę zawarcia umowy a nawet czynności polegające na zaproszeniu do rozpoczęcia rokowań. Ta interpretacja ma kapitalne znaczenie m.in. dla ustalania odpowiedzialności za naruszenie prawa dewizowego (popełnienia przestępstwa lub wykroczenia dewizowego).
Read more
Wysokość należnego cła jest iloczynem stawki celnej (tj. wysokości cła od jednostki towaru) i wartości lub ilości tego towaru. Zestaw obowiązujących stawek celnych tworzy taryfę celną.
Nowa polska taryfa celna, która obowiązuje od I sierpnia 1991 r. oparta jest na Scalonej Nomenklaturze CN (ang. Combinet Nomenclatura). Stosuje ją większość krajów należących do GATT. Jest ona podzielona na 21 sekcji. 97 działów, 1327 pozycji i 9740 podpozycji.
Read more
Poważniejsze zmiany ustroju pieniężnego nazywane są reformami walutowymi . S ą one podej mowane z różnych powodów, a przez to ich organizacj a i sposób przeprowadzania są także różne. Na przykładzie Polski można zilustrować różne typy reform walutowych.
Najdalej idącą reformą jest całkowita zmiana ustroju pieniężnego danego państwa. Może to nastąpić z różnych przyczyn, np. z powodów politycznych (zmiana ustroju politycznego) lub ekonomicznych (nieprzydatność poprzedniego ustroju, zakończenie okresu wielkiej inflacji). Do tego typu reform należała reforma pieniężna w Polsce z 1924 r., która zakończyła okres wielkiej inflacji marki i wprowadziła walutę zlotową.
Read more
Prawo bankowe potwierdza również cel otwierania i prowadzenia rachunków bankowych oraz określa ich rodzaje (rachunki bieżące i pomocnicze oraz rachunki lokat terminowych). Zawiera również upoważnienie dla Prezesa NBP do określenia warunków otwierania i prowadzenia Yachunków bankowych.
Prawo bankowe poszerza wreszcie zakres praw i obowiązków stron umowy rachunku bankowego. Zapewnia bowiem posiadaczowi rachunku swobodne dys-ponowanie swoimi środkami pieniężnymi na rachunku, chociaż przewiduje możliwość wprowadzenia w tym zakresie ograniczeń, lecz w drodze umowy. Prawo bankowe zapewnia bankowi możliwość oprocentowania środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym, lecz nie czyni z tego obowiązku. Zasady i wysokość oprocentowania mogą być określone w umowie. Obecnie nie ustala się jednolitych stawek oprocentowania. Jedynie Prezes NBP może określić granice oprocentowania wkładów w walutach obcych, gromadzonych na rachunkach bankowych.
Read more
W systemie waluty opartej na złocie wykształciła się praktyka ustalania tzw. parytetu walutowego, oznaczającego ustawowo ustaloną i ogłoszoną ilość czystego złota (w gramach) zawartą w jednostce pieniężnej danego państwa. Przy istnieniu pełnej wymienialności waluty parytet złota był faktyczną ceną złota. Zmiana parytetu polegająca na zmniejszeniu ilości złota w jednostce pieniężnej stanowiła o dewaluacji waluty, natomiast zwiększenie było rewaluacją waluty.
Read more
Wbrew oczekiwaniom wielu specjalistów, tzw. Małej Konstytucji z 17 października 1992 r. (Dz. U. Nr 84, poz¦ 426)nie można uznać za poważne źródło prawa finansowego samorządu terytorialnego. Dlatego w dalszym ciągu pod-stawowym, ale ogólnym źródłem pozostaje w tym zakresie ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 16, poz. 95 z późn. zm.).
Read more
