Category Porady

Posted in Porady 01/12/2012

W stosunku do poprzednio obowiązujących regulacji prawnych z zestawu czynności bankowych słusznie usunięto czynności centralnego banku państwa (emisja pieniądza gotówkowego, wydawanie zezwoleń dewizowych).

Zasadą jest, że wykonywanie czynności bankowych należy do banków. Są one uprawnione w zakresie ustalonym w ich statutach. Są jednak dwa wyjątki. Jeden polega na tym, że banki mogą na zlecenie innych banków wykonywać określone czynności bankowe należące do zakresu działania banków zlecających. Jest oczywistym, że wchodzi wówczas w grę odpowiedzialność prawna wynikająca z umowy zlecenia. Drugi wyjątek dotyczy natomiast możliwości wykonywania czynności bankowych także przez jednostki organizacyjne nie będące bankami, jeżeli zostały do tego uprawnione na podstawie ustawy. Wyjątek ten nie przeczy jednak regule, że jednostki wykonujące czynności bankowe są bankami. Prezes NBP w porozumieniu z Ministrem Finansów może udzielić spółce prawa handlowego zezwolenia na wykonywanie niektórych czynności bankowych, jednakże z wyłączeniem przyjmowania wkładów oszczędnościowych i lokat terminowych, emitowania papierów wartościowych i wydawania gwarancji bankowych.

Posted in Porady 01/12/2012

Decyzje podatkowe są wzruszalne. Środki prawne temu służące można podzielić na zwyczajne i nadzwyczajne. Do pierwszej grupy należą: odwołanie od decyzji, zażalenie na postanowienie oraz wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez organ naczelny. Natomiast do nadzwyczajnych środków należą: żądanie wznowienia postępowania, żądanie stwierdzenia nieważności decyzji, żądanie zmiany lub uchylenia decyzji, skarga do NSA.

Posted in Porady 25/11/2012

NBP jest bankiem emisyjnym oraz centralną instytucją kredytową, rozlicze-niową i dewizową. Jego działalność obejmuje emitowanie znaków pieniężnych, udzielanie kredytu refinansowego innym bankom, przyjmowanie lokat, przepro-wadzanie rozliczeń pieniężnych, organizowanie obrotu walutami obcymi, wykonywanie bankowej obsługi budżetu państwa, gromadzenie rezerw obowiązkowych, dokonywanie emisji i obrotu bankowymi papierami wartościowymi, sprawowanie nadzoru bankowego, współdziałanie w kształtowaniu polityki gospodarczej państwa oraz polityki pieniężnej. Działalność NBP ma na celu w szczególności umacnianie pieniądza polskiego. Dla wypełniania powyższych zadań NBP i jego Prezes są wyposażeni w liczne prawne instrumenty działania. O części z nich była już mowa (np. emisja znaków pieniężnych).

Posted in Porady 23/11/2012

Prawo dewizowe, podobnie zresztą jak całe prawo finansowe, posługuje się pojęciami z zakresu innych gałęzi prawa. Jeśli więc używane są tu pojęcia, którym nie nadaje się specjalnego znaczenia, należy je rozumieć zgodnie z treścią wynikającą z odpowiednich przepisów (np. kraj, podmiot gospodarczy, zagranica).

W prawie dewizowym występująjednak także pojęcia oryginalne, stworzone przez tę dziedzinę prawa i służące głównie zagadnieniom reglamentacji dewizowej. Należą do nich pojęcia: wartości dewizowych,obrotu dewizowego, osoby krajowej i osoby zagranicznej oraz banku dewizowego.

Posted in Porady 21/11/2012

– bezpieczeństwa wkładów oszczędnościowych i lokat gromadzonych w bankach,

– zgodności działalności banków z przepisami prawa bankowego, w szcze-gólności w stosunkach z osobami prawnymi i fizycznymi.

– dokonywaniu analizy bilansu banku,

– badaniu realizacji obowiązku utrzymywania płynności płatniczej przez bank,

– badaniu zgodności udzielanych kredytów i pożyczek z wymogami prawa bankowego,

Posted in Porady 18/11/2012

Szczególny charakter jako źródło prawa finansowego samorządu terytorialnego ma także Europejska Karta Samorządu Terytorialnego. Jest to Konwencja Międzynarodowa ratyfikowana przez Polskę 26 kwietnia 1993 r. Po jej opublikowaniu w Dz.U. stanie się ona wiążącą Polskę normą prawa międzynarodowego. Oznacza to, że nasz kraj zobowiązany będzie do uwzględnienia w ustawodawstwie krajowym wszystkich lub tylko niektórych zalecanych, postanowień Karty. Uznaje się przy tym, że każde państwo ratyfikujące Konwencję winno przyjąć za wiążące co najmniej 20 paragrafów zawartych w części pierwszej Karty, w tym co najmniej 10 spośród zalecanych. Rozdział dotyczący finansów lokalnych zawiera osiem paragrafów, z których państwa ratyfikujące Kartę przynajmniej trzy pierwsze winny uznać za wiążące.

Posted in Porady 17/11/2012

Gospodarka finansowa podmiotów gospodarczych w różnych modelach gospodarki socjalistycznej (sterowanej dyrektywnie przez państwo) Gospodarka sterowana dyrektywnie przez państwo charakteryzuje się tym, iż funkcjonuje według reguł ustalonych przez państwo. Jego organy są również organizatorami, koordynatorami, kontrolerami i zarządcami działalności gospodarczej, opartej głównie na własności państwowej i spółdzielczej oraz prowadzonej na podstawie państwowych planów gospodarczych. Z punktu widzenia szczebla podejmowania decyzji gospodarczych gospodarka sterowana dyrektywnie ma postać gospodarki scentralizowanej lub zdecentralizowanej (częściowo lub całkowicie), bądź też występują w niej elementy różnych rozwiązań modelowych, tworząc konstrukcje pośrednie (mieszane).

Posted in Porady 16/11/2012

Funkcja pieniądza jako środka płatniczego rodzi się z prostej wymiany towarów. Pieniądz może wystąpić w tej funkcji wtedy, gdy w akcie kupna-sprze- daży obie strony uzgadniają, iż zaplata za sprzedaż towaru nastąpi nie natychmiast po przekazaniu towarów, ale po upływie ustalonego terminu. Umowa taka oznacza, że stosunek kupna-sprzedaży zmienia się w stosunek kredytowy. Sprzedawca staje się wierzycielem, a nabywca-dłużnikiem. Pieniądz, który występuje w momencie likwidacji długu nie odgrywa już roli środka cyrkulacji, spełnia natomiast teraz funkcję środka płatniczego.

Posted in Porady 14/11/2012

Zarówno członkowie izby, jak i inspektorzy kontroli finansowej winni posiadać nienaganną opinię i odpowiednie kwalifikacje zawodowe. W ten sposób ustawodawca stara się zapewnić wysoki poziom merytoryczny i autorytet regionalnych izb obrachunkowych.

Właściwe funkcjonowanie regionalnych izb obrachunkowych będzie zależało od rozwiązania wielu problemów, wśród których na czoło wysuwają się sprawy organizacyjne, kadrowe i finansowe. O tym, czy izby będą tylko tworem przejściowym, czy staną się trwałym elementem struktury organizacyjnej państwa zdecyduje ich fachowość oraz stopień niezależności, jaki zapewnią sobie zarówno wobec samorządu terytorialnego, jak i organów państwa. Sięgając do „protoplastów” naszych izb – regionalnych izb obrachunkowych we Francji należy podkreślić, że utworzenie tych ostatnich uznaje się za jedno z najtrafniejszych posunięć francuskich reform decentralizacyjnych z lat 1982-83. Wydaje się, że regionalne izby obrachunkowe w Polsce stoją przed podobną szansą.

Posted in Porady 12/11/2012

Wydatki budżetowe gmin można klasyfikować – podobnie jak wydatki budżetu państwa (patrz: cz. III, rozdz. 1) – według różnych kryteriów. W porównaniu z wydatkami budżetu państwa, stosunkowo mniejsza część wydatków regulowana jest przepisami prawa finansowego i ma charakter publicznoprawny, natomiast stosunkowo większa część wydatków ma charakter prywatnoprawny. Dlatego wśród form prawnych wydatków gminy dominują formy prywatnoprawne, np. wynagrodzenia, zapłata za zakupione towary i usługi, spłaty rat i odsetek kredytów itp. Formy publicznoprawne wydatków budżetowych gmin, to przede wszystkim dotacje dlaróżnych form gospodarki pozabudżetowej. Zakres zasady przyznawania tych dotacji reguluje rada gminy.

Posted in Porady 12/11/2012

Według powoływanej wyżej ustawy, a także innych przepisów, do dochodów budżetów gmin można zaliczyć następujące podatki oraz świadczenia o charakterze podatkowym, ukryte pod różnymi nazwami:

-podatek rolny

-podatek od nieruchomości

-podatek drogowy

-podatek od spadków i darowizn

-podatki opłacane w formie karty podatkowej od działalności gospodarczej osób fizycznych

Posted in Porady 03/11/2012

Zmiana struktury gospodarczej w Polsce wymaga restrukturyzacji przedsię-biorstw państwowych, które wciąż dominują swoją ilością i potencjałem gospodarczym, chociaż nie są efektywne, często zaś poważnie zadłużone. Proces restrukturyzacji jest zjawiskiem złożonym. Z punktu widzenia mikroekonomicznego wygląda on inaczej niż z punktu widzenia makroekonomicznego, który nakazuje postawić pytanie: czy dalszy byt pewnej grupy przedsiębiorstw państwowych jest uzasadniony i jakimi względami?

Posted in Porady 03/11/2012

W postanowieniach prawnych regulujących gospodarkę finansową Wspólnot używa się pojęcia funduszu. Nie ma ono jednak znaczenia, jakie nadaje się terminowi w nauce finansów i prawa finansowego. Fundusze Wspólnoty nie są bowiem funduszami celowymi, które mają ściśle określone źródła dochodów i kierunki wydatków. Pojęcia tego używa się natomiast jedynie dla podkreślenia celu finansowania. Jest to zatem raczej nazwa pewnej podziałki klasyfikacyjnej w budżecie Wspólnoty, w której planuje się i ustala wydatki Wspólnoty na ściśle określone grupy celów. W takim rozumieniu w ramach Wspólnoty występują następujące fundusze: 1) Europejski Fundusz Socjalny (Społeczny), 2) Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolniczych, 3) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, 4) Fundusz Spójności.

Posted in Porady 01/11/2012

Działalność kredytowa w ramach Wspólnot jest dwustronna. Poszczególne wspólnoty mogą zarówno udzielać, jak i zaciągać kredyty bankowe (patrz szerszej A. Komar, Finanse a Wspólnoty Europejskie, Warszawa 1983). Prowadzą ją zarówno same wspólnoty, jak i działające w ich ramach banki.

W 1958 r. podjął działalność kredytową Europejski Bank Inwestycyjny. Ma on odrębną osobowość prawną. Jego członkami są państwa członkowskie. Zadania banku były określone w traktacie o EWG, a obecnie określają je przepisy traktatu